Składniki odżywcze a zdrowie skóry

Skóra pełni m.in. funkcję bariery ochronnej organizmu. Często jest narażona na działanie szkodliwych czynników zewnętrznych, np. promieniowania UV, które mogą pogarszać jej stan. Na kondycję skóry bardzo duży wpływ ma również dieta. Ważną rolę odrywa tu szereg składników odżywczych.
Witaminy antyoksydacyjne chronią organizm przed działaniem wolnych rodników tlenowych. Witamina C wpływa na jędrność skóry, utrzymując strukturę budujących ją komórek. Jest niezbędna w procesie uszczelniania naczyń krwionośnych oraz błon komórkowych. Niedobór witaminy C sprzyja powstawaniu siniaków, co jest wynikiem kruchości naczyń włosowatych. Ponadto witamina C współdziała z witaminą E w utrzymaniu sprężystości kolagenu. Cennym źródłem witaminy C są warzywa i owoce, przy czym w najbardziej skoncentrowanej ilości znajduje się ona w truskawkach, porzeczkach, kiwi oraz papryce. Witamina E skutecznie opóźnia proces degeneracji komórek skóry. Źródła pokarmowe witaminy E to przede wszystkim tłoczone na zimno oleje roślinne, oliwa z oliwek, nasiona roślin oleistych (np. pestki słonecznika), orzechy oraz ryby morskie. Witamina A oraz β-karoten (prowitamina A) sprzyjają odbudowie zniszczonych włókien kolagenu i elastyny. Niedobór witaminy A może powodować nadmierne rogowacenie naskórka oraz jego pogrubienie, co z reguły objawia się przesuszaniem i złuszczaniem skóry. Aktywna forma witaminy A znajduje się w produktach pochodzenia zwierzęcego, np. przetworach mlecznych. Natomiast źródłem pokarmowym β-karotenu (prekursora witaminy A) są przede wszystkim warzywa i owoce.
Niacyna (kwas nikotynowy). Niedobór tej witaminy zwiększa wrażliwość skóry na działanie promieni UV. Może być także przyczyną pelagry – choroby zwanej inaczej rumieniem lombardzkim, objawiającej się stanem zapalnym skóry. Źródła pokarmowe niacyny to: ryby, mięso, mleko oraz rośliny strączkowe.
Biotyna zapobiega stanom zapalnym skóry oraz nadmiernemu łuszczeniu się naskórka. Największe ilości tego składnika znajdują się w pełnoziarnistych produktach zbożowych, orzechach, jajach oraz rybach.
Kwas foliowy chroni DNA komórek skóry przed uszkodzeniem. W ten sposób ułatwia wzrost komórek i przedłuża ich życie. Kwas foliowy sprzyja również regeneracji komórek skóry po nadmiernej ekspozycji na promienie UV. Bierze także udział w syntezie melaniny – barwnika skóry. Najbardziej obfitym źródłem pokarmowym tego składnika są warzywa liściaste: sałata, szpinak, a także brokuły, owoce cytrusowe, mięso i pełnoziarniste produkty zbożowe.
Selen i cynk to składniki mineralne o silnym działaniu antyoksydacyjnym. Uczestniczą w licznych przemianach enzymatycznych, sprzyjając regeneracji komórek skóry. Źródła pokarmowe cynku to pełnoziarniste produkty zbożowe, mięso oraz orzechy. Selen natomiast znajduje się w ziarnach kukurydzy i soi oraz rybach.
Nienasycone kwasy tłuszczowe, w tym niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT), są elementem budulcowym zapewniającym elastyczność błon komórkowych. Źródła pokarmowe nienasyconych kwasów tłuszczowych to przede wszystkim oleje roślinne, oliwa z oliwek, ryby morskie, orzechy oraz nasiona roślin oleistych (pestki słonecznika, dyni).
Dostarczenie organizmowi wszystkich niezbędnych składników odżywczych w odpowiednich proporcjach, w tym również składników ważnych dla zdrowia skóry, jest możliwe tylko wtedy, gdy dieta jest urozmaicona. Oznacza to, że w codziennym jadłospisie powinny znajdować się różnorodne produkty: mleko i jego przetwory, mięso i/lub ryby, warzywa, owoce, tłuszcze roślinne oraz produkty zbożowe. Należy pamiętać, że wiele cennych żywieniowo składników znajduje się w warzywach i owocach, dlatego powinny być one dodawane do każdego posiłku.
Aktualizacja: 2017-01-10
mgr inż. Joanna Wardak, specjalistka ds. żywienia człowieka i dietetyki; Europejskie Centrum Leczenia Otyłości Dzieci i Dorosłych w Warszawie

Komentarze (0)

Dodaj swój komentarz

Żeby dodać komentarz, musisz się zalogować lub zarejestrować

Zobacz także