Dysplazja stawu biodrowego

Jest to wrodzone, wadliwie ukształtowane biodro. Jest jedną z najczęściej spotykanych wad wrodzonych wśród ludzi rasy białej. Częściej stwierdzana jest u płci żeńskiej, może współistnieć z innymi wadami wrodzonymi. Stwierdzono też rodzinne występowanie tej wady.
Może występować w dwóch postaciach: jako czysta dysplazja, charakteryzująca się tylko wadliwym ukształtowaniem biodra, oraz dysplazja z przemieszczeniem głowy kości udowej poza panewkę (wrodzone zwichnięcie stawu biodrowego).
W typowej postaci dysplazji noworodek rodzi się z wadą bez przemieszczenia biodra. Rozwój płodowy biodra jest specyficzny, gdyż rozwija się w zgięciu, przez co staw biodrowy każdego noworodka ma osłabioną zwartość. Ruch wyprostny w biodrze jest dla zwartości tego stawu szczególnie szkodliwy. Przed ruchem tym broni się noworodek, utrzymując swe biodra w fizjologicznym zgięciu. Z tego powodu w okresie poporodowym należy unikać nagłego czy też przedłużonego wyprostu stawów biodrowych. Dlatego najbardziej fizjologiczną pozycję kończyn mają dzieci ludów, gdzie matki noszą dzieci okrakiem na swym tułowiu.
Wczesne wykrycie dysplazji i wcześnie podjęte leczenie daje możliwość kierowania rozwojem dysplastycznego biodra, aż do pełnego jego wyleczenia.
Rozpoznanie dysplazji u noworodka jest bardzo proste, wymaga tylko sprawdzenia w biodrze dwóch objawów: przeskakiwania i ograniczenia odwodzenia. Badania te mogą być rozszerzone o badanie ultrasonograficzne stawów biodrowych. Ultrasonografia jako nieinwazyjna metoda pozwala wcześnie rozpoznać niedorozwój stawu biodrowego oraz kontrolować postępy leczenia. Objaw nierówności fałdów nie jest charakterystyczny dla dysplazji, niemniej ma ważne znaczenie, wywołuje bowiem niepokój u matek, które szukają porady u ortopedy.
Leczenie dysplazji jest niezmiernie proste i polega na powolnym, stopniowym pokonywaniu oporu skróconych mięśni, powodujących ograniczenie odwiedzenia, aż do uzyskania pełnego odwiedzenia. Istotą leczenia jest scentrowanie głowy kości udowej na dno panewki. Takie scentrowanie głowy odciąża niedorozwinięty górny brzeg panewki. Aby utrzymać takie ustawienie biodra, stosuje się różnego rodzaju rozwórki, np. poduszkę Frejki, uprząż Pawlika, szynę Koszli. Dysplazja nie leczona nie ogranicza aktywności dziecka, które rozwija się zdrowo i normalnie, co jest powodem jej przeoczenia. Objawy są bardziej wyraźne, gdy do dysplazji dołączy się podwichnięcie lub zwichnięcie głowy kości udowej, którym towarzyszy skrócenie nogi i utykanie podczas chodzenia. Wymagają one leczenia operacyjnego.
Nie wyleczona lub przeoczona dysplazja daje znać o sobie w okresie pokwitaniowym, pojawia się wówczas zmęczenie, dolegliwości bólowe kolana, później biodra. U kobiet często występują dolegliwości bólowe tuż po urodzeniu pierwszego dziecka, jako wynik powstających wcześnie zmian zwyrodnieniowych biodra na tle przetrwałej dysplazji.
Prof. dr hab. med. Tadeusz Niedźwiedzki

Fragment pochodzi z książki

Fragment publikacji „Domowy poradnik medyczny” pod redakcją Kazimierza Janickiego. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2011

Komentarze (0)

Dodaj swój komentarz

Żeby dodać komentarz, musisz się zalogować lub zarejestrować