Zakażenia układu krążenia

Zakażenia układu krążenia można podzielić na zakażenia dotyczące samego serca i zakażenia dotyczące błony wewnętrznej naczyń.
Zapalne choroby serca to:
●  zapalenie osierdzia,
●  zapalenie mięśnia sercowego,
●  zapalenie wsierdzia.
Proces zapalny może obejmować tylko jeden obszar, dwa, a w zaawansowanych ciężkich stanach zapalnych jednocześnie nawet wszystkie trzy, tzn. osierdzie, mięsień sercowy i wsierdzie.
Procesy zapalne w sercu powstają najczęściej wtórnie, jako powikłanie długotrwałych lub nawracających stanów zapalnych w innych narządach, np. w migdałkach, jajnikach, drogach moczowych. Mogą być również skutkiem często nawracających zakażeń ogólnoustrojowych, np. grypy.
Chorzy z zapaleniem osierdzia, mięśnia sercowego i wsierdzia skarżą się na łatwe męczenie, zadyszkę nawet po najmniejszym wysiłku fizycznym, przewlekłe stany podgorączkowe lub gorączkę, ogólną bladość, uczucie mniej lub bardziej dokuczliwego ucisku w okolicy serca.
Omawiane stany zapalne wymagają systematycznego, długotrwałego leczenia, są dokuczliwe, upośledzają sprawność, wymagają bezwzględnie specjalistycznych badań i leczenia.
W tradycyjnym modelu postępowania leczniczego uwzględniamy:
●  oszczędzający tryb życia,
●  likwidowanie ognisk zakażenia,
●  leczenie przeciwzapalne (w tym przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe),
●  leczenie kardiotoniczne, wspomagające czynność układu krążenia.

Zapalenie osierdzia

Najczęstszą infekcyjną przyczyną zapalenia osierdzia są wirusy, w tym przede wszystkim wirus grypy.
Bakteryjne (ropne) zapalenie osierdzia spowodowane jest przede wszystkim przez paciorkowce i gronkowce. Przebieg bakteryjnego zapalenia osierdzia jest piorunujący, nierzadko z tamponadą serca. Częstym powikłaniem jest zaciskające zapalenie osierdzia. Natomiast zapalenie osierdzia, które wikła zakażenie układowe czy zakażenie ogólnoustrojowe, zazwyczaj nie przebiega tak dramatycznie, może nawet zostać nie rozpoznane, ze względu na niewielkie objawy. Choroba może też wikłać zapalenia płuc i być przyczyną nawracającego wysięku w jamie osierdzia, doprowadzając do przewlekłego procesu zaciskającego. Ważną przyczyną zapalenia osierdzia jest też gruźlica (głównie w krajach rozwijających się) oraz AIDS.

Zapalenie mięśnia sercowego

Zapalenie mięśnia sercowego (sierdzia) jest najczęściej pochodzenia wirusowego. W większości przypadków zapalenie mięśnia sercowego wywołane jest enterowirusami, a zwłaszcza Coxsackie typu B. Inne wirusy odpowiedzialne za wystąpienia zapalenia to wirus Epsteina-Barr, świnki i grypy.
Czynnikiem chorobotwórczym mogą być również pierwotniaki z rodzaju toksoplazma oraz bakterie, np. maczugowiec błonicy.

Zapalenie wsierdzia

Za przeszło 80% przypadków ostrego zapalenia wsierdzia odpowiedzialny jest gronkowiec złocisty. Pozostałe drobnoustroje chorobotwórcze to paciorkowiec zieleniejący, dwoinka zapalenia płuc i dwoinka rzeżączki. W 10% przypadków infekcyjne zapalenie wsierdzia, głównie u osób w podeszłym wieku, powoduje paciorkowiec kałowy.
Jak już wspomniano, wszystkie stany zapalne serca wymagają specjalistycznego intensywnego leczenia. Należy również zaznaczyć, że w przypadku wsierdzia bardzo istotna jest również profilaktyka, czyli zapobieganie wystąpieniu zapalenia u osób szczególnie predysponowanych, np. z wadami serca.
Zapobieganie ma zasadnicze znaczenie, ponieważ nie leczone infekcyjne zapalenie wsierdzia zawsze prowadzi do śmierci chorego.

Zapalenia błony wewnętrznej naczyń

Stale zwiększająca się częstość występowania chorób naczyń obwodowych sprawia, że rozpoznawanie tych chorób, zapobieganie i ich leczenie ma duże znaczenie społeczne.
Zapalenie aorty i dużych tętnic może wystąpić w przebiegu zakażeń bakteryjnych, wirusowych, w kolagenozach czy nieswoistych zapaleniach jelit. Proces zapalny szerzy się na aortę z tkanek otaczających (np. przy zapaleniu śródpiersia), z przestrzeni pozaotrzewnowej czy z zastawek (np. przy zapaleniu wsierdzia). Bakterie mogą też wniknąć do ścian aorty przy bakteriemii (obecności bakterii we krwi). Zmiany wtórne w błonie wewnętrznej usposabiają do rozwoju miażdżycy. Następstwem zapalenia bakteryjnego aorty i dużych tętnic są zmiany anatomiczne prowadzące do zniszczenia struktur ściany naczynia i rozwoju tętniaka.

lek. med. Jolanta Czyżowska

Fragment pochodzi z książki

Fragment publikacji „Domowy poradnik medyczny” pod redakcją Kazimierza Janickiego. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2011

Komentarze (0)

Dodaj swój komentarz

Żeby dodać komentarz, musisz się zalogować lub zarejestrować