Oparzenia chemiczne

Wiele środków chemicznych o żrącym działaniu wywołuje zmiany na skórze i błonach śluzowych, przypominające oparzenia wywołane czynnikiem cieplnym.

Dotyczy to głównie działania kwasów, ługów (zasad) i soli metali ciężkich. Oparzenia te mają jednak swą specyfikę ze względu na mnogość i różnorodność związków chemicznych o wczesnym i opóźnionym działaniu żrącym oraz ogólnie toksycznym.

Oparzenie kwasem charakteryzuje się wytworzeniem na skórze suchego strupa o różnym zabarwieniu, natomiast oparzenie ługiem powoduje powstanie na skórze miękkiego, wilgotnego strupa o zabarwieniu białawym (martwica rozpływna).

Pierwsza pomoc. Generalną zasadą pierwszej pomocy w tych przypadkach jest natychmiastowe usunięcie żrącej substancji chemicznej. Następstwa jej działania będą minimalne, jeśli dokona się tego w ciągu 2 minut od momentu skażenia. Pierwsza pomoc polega więc na zmywaniu oparzonej powierzchni strumieniem wody przez kilka, a nawet kilkanaście minut.

Uwaga. U chorych oparzonych wapnem niegaszonym należy usunąć je ze skóry przez ścieranie, a dopiero potem spłukać silnym strumieniem wody. Pozostałe resztki substancji staramy się zobojętnić.

● W przypadku oparzenia kwasami spłukujemy oparzoną powierzchnię płynami o charakterze zasadowym, np. 3% roztworem sody oczyszczonej, roztworem mydła lub wodą wapienną.

● W przypadku oparzenia ługami powierzchnię oparzoną spłukujemy słabymi roztworami kwasów, np.1% kwasem octowym, 1% kwasem cytrynowym lub 3% kwasem borowym.

● Po zakończeniu spłukiwania na oparzoną powierzchnię należy nałożyć suchy, jałowy opatrunek i zorganizować poszkodowanemu szybką pomoc lekarską.

Prof. dr hab. med. Marian Barczyński, Dr med. Marcin Barczyński