Wymioty

Przyczyną wymiotów najczęściej jest przeciążenie żołądka nadmiarem treści pokarmowej, przy jednoczesnych zaburzeniach wydzielniczo-trawiennych w samym żołądku i pobudzeniu tzw. ośrodka wymiotnego w ośrodkowym układzie nerwowym.

Są one niekiedy wyrazem reakcji odruchowej w chorobach dwunastnicy, dróg żółciowych i trzustki oraz w niektórych chorobach chirurgicznych jamy brzusznej, jak ostre zapalenie wyrostka robaczkowego, niedrożność przewodu pokarmowego, zapalenie otrzewnej itp.

Różne stany czynnościowe lub choroby innych narządów i układów, jak np. zatrucie ciążowe, zatrucie grzybami, zatrucie alkoholem, zatrucie lekami, zapalenie mózgu lub jego opon, ostra przewlekła niewydolność nerek aż do uremii (mocznicy) włącznie, zaawansowana niewydolność wątroby, kamica pęcherzyka żółciowego lub nerkowa, różne reakcje neuropsychiczne, ostre nieżyty przewodu pokarmowego itp., mogą również być przyczyną rzadziej lub częściej występujących wymiotów. Z diagnostycznego punktu widzenia bardzo istotne znaczenie mają okoliczności powstawania wymiotów, ich częstotliwość, objętość, barwa, smak, treść itd.

Szczególne znaczenie diagnostyczne – oprócz wymiotów krwawych i fusowatych – mają tzw. wymioty kałowe, pojawiające się przy niedrożności przewodu pokarmowego (niedrożności jelit, zwłaszcza jelita cienkiego). Wymiociny takie są cuchnące, dużej objętości, barwy żółtobrunatnej, przeważnie płynne. Warunkują je mechaniczne przeszkody w drożności jelit. Stąd też poprzedzone są zazwyczaj bólami brzucha o charakterze falowego narastania.

Bardzo pilnego wezwania pogotowia ratunkowego, ułożenia chorego w spokoju, w pozycji półsiedzącej, położenia zimnego kompresu na okolicę nadbrzusza (z zimnej wody lub lodu), a nawet podania kawałków lodu do ssania lub łykania (nie wolno podawać choremu żadnych pokarmów) wymagają tzw. fusowate wymioty, których treść jest brunatna, z brunatnymi jakby strzępkami (przypominające fusy od kawy) oraz wspomniane wyżej wymioty kałowe, ponieważ mogą one świadczyć o krwawieniu z górnego odcinka przewodu pokarmowego, tzn. do żołądka lub dwunastnicy.

Dalsze szczegóły patrz – Krwotok z przewodu pokarmowego. Bardzo ważne jest zabezpieczenie treści wymiocin w celu umożliwienia ich oceny przez wzywanego w tych stanach lekarza i skierowanie ich do badań analitycznych.