Szpik kostny

Układ krwiotwórczy składa się z utkania szpikowego o masie około 2 kg i układu chłonnego o masie przekraczającej 1 kg. Wywodzi się z mezodermy. Wszystkie komórki krwi u dorosłego człowieka powstają w szpiku kostnym czerwonym.
W okresie życia płodowego narządem krwiotwórczym jest: rejon okołoaortalny tj. rejon AGM (aorta, gonady, mesonephros) czyli miejsce, gdzie tworzone są zawiązki aorty, gonad, nerek. Następnie funkcję tę pełni pęcherzyk żółtkowy, w którym hematopoeza rozpoczyna się w 3–5 tygodniu ciąży, a ustaje około 6 tygodnia. Od 4–9 tygodnia życia płodowego komórki krwiotwórcze pojawiają się w wątrobie, która w 3 miesiącu posiada w pełni rozwiniętą czynność hematopoetyczna. Struktury kostne szkieletu zaczynają się tworzyć około 6–8 tygodnia, w 10 tygodniu wykształcone są już jamki szpikowe. Czynność krwiotwórczą szpik kostny rozpoczyna około 11 tygodnia.
Szpik kostny stanowi około 5% całkowitej masy ciała. Występuje w postaci szpiku czerwonego i szpiku żółtego. Szpik czerwony jest miejscem aktywnego wytwarzania komórek krwi, natomiast szpik żółty składa się głównie z tkanki tłuszczowej żółtej i nie wytwarza komórek krwi. U noworodków szpik jest wyłącznie czerwony. Począwszy od 4 roku życia wzrasta ilość szpiku żółtego. U dorosłych ludzi szpik czerwony występuje w nasadach bliższych kości promieniowych i udowych, w kręgach, żebrach, kościach biodrowych i mostku (stąd najczęściej pobiera się szpik do badania diagnostycznego).
Szpik kostny składa się ze zrębu, miąższu, naczyń krwionośnych szpiku kostnego i pełni następujące funkcje:
• wytwarza wszystkie rodzaje komórek krwi oraz komórki tuczne i komórki układu odpornościowego,
• jest miejscem przejściowego przechowywania żelaza,
• bierze udział w odpowiedzi immunologicznej humoralnej i komórkowej.

 

Hasło główne:

Krew i jej wytwarzanie

Ilustracje

Krew
Krew
projekt: R. Aleksandrowicz, rys. M. Pinkawa © PZWL

Komentarze (0)

Dodaj swój komentarz

Żeby dodać komentarz, musisz się zalogować lub zarejestrować