Przysadka

Przysadka jest gruczołem o masie bliskiej 0,5 g. Leży pod podwzgórzem. Składa się z dwóch części (płatów): tylnego (nerwowego), który przechowuje wytworzone przez podwzgórze wazopresynę i oksytocynę, oraz przedniego (gruczołowego). Zasadniczą funkcją przysadki jest regulacja czynności innych gruczołów przez wydzielanie odpowiednich hormonów. Część gruczołowa wydziela następujące hormony: somatotropinę (STH), hormony tropowe: adrenokortykotropowy (ACTH), pobudzający korę nadnerczy, tyreotropowy (TSH), pobudzający tarczycę, oraz dwa hormony gonadotropowe: folitropinę (FSH) i lutropinę (LH), ponadto prolaktynę (Prl), lipotropinę (LPH) oraz melanotropinę (MSH).

Sematotropina jest odpowiedzialna za rozwój i wzrost wszystkich narządów, gdyż bierze udział w produkcji białek, przemianie tłuszczów, węglowodanów i minerałów. Jednakże zasadniczy wpływ ma na rozwój i wzrost kości.

Rolą hormonów tropowych (ACTH, TSH, FSH i LH) jest pobudzanie odpowiednich gruczołów dokrewnych do wzrostu i wydzielania hormonów. Gonadotropiny: FSH i LH wpływają na właściwe funkcjonowanie i rozwój narządów płciowych żeńskich. Regulują również cykl owulacyjny. W jego pierwszej fazie przeważa FSH, inaczej hormon dojrzewania pęcherzyków Graafa, który stymuluje rozwój pęcherzyka w jajniku i jego owulację. W drugiej fazie dominuje hormon luteinizujący (LH), stymulujący rozwój ciałka żółtego.

Prolaktyna powoduje rozwój gruczołów piersiowych i laktację oraz podtrzymuje wydzielanie estrogenów i progesteronu, żeńskich hormonów płciowych. W czasie ciąży podwyższony poziom prolaktyny powoduje zahamowanie wydzielania FSH i LH, czego skutkiem jest brak owulacji i menstruacji.

Lipotropina (LPH) jest hormonem stymulującym metabolizm tłuszczów.

Melanotropina pobudza melanocyty (komórki naskórka) do produkcji melaniny, warunkującej kolor skóry.