Mikroskopowe zapalenie jelita grubego

Wspólnym mianownikiem dla obu postaci jest obecność mikroskopowych zmian histopatologicznych przy prawidłowym obrazie endoskopowym i radiologicznym u pacjentów, szczególnie powyżej 60. roku życia, z przewlekłą biegunką bez domieszek patologicznych.
Przypuszcza się istnienie predyspozycji genetycznej do zachorowania na MZJG (u pacjentów z MZJG częściej występuje haplotyp HLA-DR3-DQ2).
U 1/3 chorych wystąpienie pierwszych objawów jest poprzedzone infekcją pokarmową (zwłaszcza bakteriami z grupy Yersinia enterocolitica i Campylobacter jejuni).
Niewykluczony jest również toksyczny wpływ leków, zwłaszcza takich, jak niesteroidowe leki przeciwzapalne oraz kwas acetylosalicylowy, lanzoprazol, ranitydyna, sertralina, tiklopidyna, akarboza.
Głównym objawem klinicznym MZJG jest obfita wodnista biegunka (dobowa objętość oddanego stolca może przekraczać 2 l), bez patologicznych domieszek.
W około 40% przypadków występują kolkowe bóle brzucha oraz ubytek masy ciała (jako jedyny objaw niedoborowy). W sporadycznych, ciężkich przypadkach obserwowano utratę białka, anemię i hipoalbuminemię.
Obu postaciom mikroskopowego zapalenia jelita mogą towarzyszyć inne choroby z kręgu chorób autoimmunologicznych – reumatoidalne zapalenie stawów, choroba Hashimoto, zespół Sjögrena, miastenia gravis, cukrzyca oraz choroba trzewna.
Podstawą rozpoznania po wykluczeniu innych przyczyn biegunki jest obraz histopatologiczny wycinków z jelita. Wyższą wartość diagnostyczną wykazują bioptaty z prawej części jelita grubego.
Główną cechą KZJG w badaniu histopatologicznym jest pogrubienie podnabłonkowej warstwy kolagenu powyżej 10 μm, natomiast LZJG charakteryzuje się zwiększoną ≥ 20 liczbą limfocytów śródnabłonkowych /100 komórek nabłonka powierzchniowego jelita.
W leczeniu MZJG  zalecana jest eliminacja potencjalnych czynników egzogennych mogących odpowiadać za wywołanie objawów MZJG – leków, produktów nabiałowych, kofeiny i alkoholu.
W obu postaciach dobre efekty daje stosowanie budezonidu, natomiast w zapaleniu kolagenowym można próbować terapii z wykorzystaniem pochodnych kwasu 5-aminosalicylowego, encortonu i antybiotyków.
W ciężkich przypadkach MZJG można zastosować leczenie immunosupresyjne (azatiopryna/6-merkaptopuryna lub metotreksat) z dobrym efektem. Skrajnie wyniszczający przebieg KZJG wymaga leczenia chirurgicznego – totalnej lub subtotalnej kolektomii.
Długoterminowe rokowanie w obydwu postaciach MZJG jest dobre.
Choroba w większości przypadków ma przebieg łagodny i charakteryzują ją duża częstość spontanicznych remisji – dla LZJG sięgająca nawet 60-93% po 3-4 latach obserwacji, a w KZJG – do 34% w ciągu 6 miesięcy. Chorzy często reagują na popularne leki przeciwbiegunkowe (loperamid).
Przypadki wymagające kortykoterapii charakteryzują się wysoką nawrotowością oraz uporczywym przebiegiem z objawami niedoborowymi i upośledzeniem jakości życia.
Chorzy podejrzani o mikroskopowe zapalenie jelita grubego wymagają skierowania do lekarza specjalisty.
 
z cyklu Choroby jelita grubego
Nieswoiste zapalne choroby jelit (Inflammatory bowel diseases – IBD) stanowią grupę przewlekłych chorób przewodu pokarmowego charakteryzujących się okresami remisji i zaostrzeń, do których zalicza się wrzodziejące zapalenie jelita grubego, chorobę Leśniowskiego-Crohna oraz rzadkie postaci IBD, jak mikroskopowe zapalenie jelita grubego, do którego należy kolagenowe i limfocytowe zapalenie jelita grubego.
Dodano: 2017-07-03

Fragment pochodzi z książki

Vademecum medycyny wewnętrznej, red. nauk. J. Duława, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2015

Komentarze (0)

Dodaj swój komentarz

Żeby dodać komentarz, musisz się zalogować lub zarejestrować