Epidemiologia raka piersi

Rak piersi jest najczęstszym w Polsce kobiecym nowotworem złośliwym. Pomimo wzrastającej świadomości zdrowotnej w zakresie zapobiegania i wczesnego wykrywania, wciąż zajmuje on również niechlubną pierwszą pozycję wśród onkologicznych przyczyn zgonów.
Zgodnie z danymi z bazy GLOBOCAN, każdego roku na świecie odnotowuje się ponad milion nowych przypadków raka piersi, a więcej niż 400 tysięcy kobiet umiera corocznie z powodu tego nowotworu złośliwego. W przeciwieństwie do wielu innych schorzeń, w przypadku których częstotliwość występowania jest wyższa w krajach biednych i wynika głównie z niedostatecznych nakładów na służbę zdrowia, rak piersi znacznie częściej występuje w państwach rozwiniętych. Według wspomnianej już bazy GLOBOCAN, standaryzowany pod względem wieku współczynnik zapadalności na raka piersi (liczba nowych przypadków tej choroby stwierdzonych w ciągu roku, podzielona przez liczbę osób narażonych na zachorowanie) wyniósł dla krajów biednych 23,8 przypadków na 100 000 kobiet. Tymczasem w krajach rozwiniętych analogiczna wartość to 67,8/100 000, a więc blisko trzy razy więcej. Podobna, choć słabiej wyrażona, różnica dotyczy umieralności z powodu raka piersi. Standaryzowany do wieku współczynnik umieralności z powodu tego nowotworu złośliwego (liczba zgonów spowodowanych przez niego w danym roku, podzielona przez liczbę osób narażonych na zgon – zarówno chorych jak i zdrowych) dla krajów biednych i rozwiniętych wynosi odpowiednio 10,3/100 000 oraz 18,1/100 000.
Według danych z Krajowego Rejestru Nowotworów, w 2005 roku w Polsce odnotowano 13 385 nowych przypadków raka piersi oraz 5 112 spowodowanych przez ten nowotwór zgonów. Odpowiadało to standaryzowanemu współczynnikowi zapadalności równemu 44,5/100 000 i wynoszącemu 14,9/100 000 standaryzowanemu współczynnikowi umieralności. Wyliczony na podstawie powyższych danych wskaźnik śmiertelności (liczba zgonów z powodu raka piersi, podzielona przez liczbę nowych zachorowań i wyrażona w procentach) wynosi 38,2%. Oznacza to, że na każde 100 Polek, u których rozpoznano raka piersi, u prawie 40 zachorowanie kończy się zgonem. Spoglądając na kolejne, chyba najbardziej dramatyczne, zestawienie tych samych danych epidemiologicznych, można stwierdzić, że przeciętnie co 40 minut kolejna Polska dowiaduje się, że ma raka piersi, a częściej niż co 2 godziny z powodu tego nowotworu umiera jedna pacjentka.
Epidemiologia raka piersi
Rak piersi jest w Polsce najczęstszym nowotworem kobiecym (blisko 22% wszystkich zachorowań na nowotwory złośliwe) oraz główną wśród nowotworów przyczyną zgonów kobiet (13% wszystkich zgonów pacjentek onkologicznych).
Choć w ostatnich latach odnotowano w tym względzie pewną stabilizację, częstotliwość występowania w Polsce raka piersi ma tendencję wzrostową. Na tej podstawie szacuje się, że w ciągu swojego życia na raka piersi może zachorować nawet co 14 Polka! Szczyt zapadalności na raka piersi dotyczy kobiet w wieku 50-70 lat.
Niepokojących danych dostarczają również wyniki badania EUROCARE-3, przeprowadzonych w latach 1990-1994. Jednym z elementów tych cyklicznych badań jest ocena odsetka przeżyć 5-letnich pacjentów onkologicznych z różnych krajów europejskich. Obliczenia statystyczne wskazują, że po przeżyciu przez pacjenta onkologicznego okresu 5 lat od momentu rozpoznania nowotworu złośliwego, szanse jego dalszego przeżycia są takie same jak jego zdrowego rówieśnika. Stąd odsetek przeżyć 5-letnich jest parametrem rutynowo wykorzystywanym w badaniach epidemiologicznych i pośrednio świadczy o skuteczności zwalczania nowotworów złośliwych (tego ostatniego pojęcia nie należy utożsamiać wyłącznie z leczeniem – o wiele istotniejszy wpływ na przeżycia ma profilaktyka wtórna, czyli wykrywanie zmian onkologicznych na etapie, kiedy szanse ich wyleczenia są duże).
Odsetek 5-letnich przeżyć obserwowanych pacjentek z rakiem piersi ze wszystkich krajów biorących udział w badaniu EUROCARE-3 wyniósł 76,1%. Oznacza to, że właśnie taki procent chorych, u których raka piersi stwierdzono w latach 1990-1994, przeżył w Europie 5 lat od momentu rozpoznania choroby. W niektórych krajach odsetek przeżyć 5-letnich przekraczał 80%, co stawia je, obok Stanów Zjednoczonych, w gronie państw o najwyższej wyleczalności raka piersi. Tymczasem odsetek 5-letnich przeżyć obserwowanych polskich pacjentek z rakiem piersi wyniósł zaledwie 63,1%, co potwierdza, że około 40% Polek, które zachorowały na ten nowotwór, umiera z jego powodu. Wynik ten plasuje Polskę pod koniec stawki państw europejskich.
Epidemiologia raka piersi
Aktualizacja: 2017-01-10
dr n. med. Szymon Brużewicz, redaktor naczelny forumzdrowia.pl; Polski Komitet Zwalczania Raka

Ilustracje

Epidemiologia raka piersi
Epidemiologia raka piersi
rys. Archiwum Ilustracji PZWL © Wydawnictwo Lekarskie PZWL
Epidemiologia raka piersi
Epidemiologia raka piersi
rys. Archiwum Ilustracji PZWL © Wydawnictwo Lekarskie PZWL

Komentarze (0)

Dodaj swój komentarz

Żeby dodać komentarz, musisz się zalogować lub zarejestrować